Jeżeli mają miejsce różne katastrofy nuklearne, takie jak eksplozja czy wypadek, towarzyszą im wyzwolenie znacznej ilości radioaktywnych cząstek. Te ostatnie stwarzają znaczne ryzyko. W końcu nawet po rozszczepieniu na atomy mogą emitować śmiertelną lub po prostu niebezpieczną dawkę promieniowania.
O konsekwencjach
Jednocześnie, w zależności od czasu działania i mocy, wzrasta zanieczyszczenie środowiska. Wszystkie żywe istoty, które znalazły się pod szkodliwym wpływem, otrzymują chorobę popromienną. Bardzo często prowadzi do śmierci. Do określenia wpływu promieniowania na środowisko wykorzystuje się urządzenia do dozymetrycznego monitoringu. Dzięki nim można określić poziom i dawkę, zdolność penetracji. Dozymetryczne urządzenia monitorujące służą do monitorowania stanu środowiska i uzyskiwania aktualnych informacji o źródłach zanieczyszczenia, a także o skali ich potencjalnego zagrożenia.
O rodzajach promieniowania
Urządzenia rozpoznania radiacyjnego pozwalają na eksplorację obszaru, obiektów,żywność, skóra i odzież dla ludzi. Pozwalają zidentyfikować promieniowanie tła i stopień infekcji. Najbardziej szkodliwe dla człowieka są promienie gamma i beta. Ich specyfika jest następująca:
- Promienie beta. Mają średni efekt jonizujący. Zależy to od gęstości ośrodka propagacji. Ich duże niebezpieczeństwo wynika z ich znacznej siły penetracji. Tak więc zwykłe ubrania nie będą w stanie przed nimi ochronić. Musisz mieć specjalny garnitur lub używać osłony. Stosunkowo bezpieczna szybkość dla tego typu promieniowania wynosi 0,2 µSv/h.
- Promienie gamma. Stanowią one poważne zagrożenie dla prowadzenia optymalnego życia. Mają krótkie fale, przez co uwalniane jest dużo niszczącej i przenikliwej energii. Co znamienne, dana osoba może nie odczuć swoich skutków, dopóki nie otrzyma śmiertelnej dawki.
O przeznaczeniu sprzętu
Biorąc pod uwagę powyższe, pozostaje tylko stwierdzić, że w zależności od zadania docelowego i wykrytego promieniowania rozróżnia się takie dozymetryczne urządzenia monitorujące:
- Najprostsze wskaźniki i radiometry. Używany jako środek do obserwacji terenu.
- Radiometry. Potrzebne do określenia stopnia infekcji.
- Dozymetry. Potrzebne do kontrolowania narażenia, a także wyjaśnienia wartości otrzymanej dawki.
Te środki techniczne mogą być zaprojektowane zarówno dla usług profesjonalnych, jak i dla potrzeb gospodarstw domowych. Ludność zamieszkująca obszary zw nieprzyjaznym środowisku, potrafi używać najprostszych przyrządów do sprawdzania środowiska i żywności pod kątem radioaktywności. Przyjrzyjmy się bliżej wspomnianemu sprzętowi.
Dozymetry
Te urządzenia są używane do ustalenia wartości sumy wszystkich rodzajów ekspozycji lub do określenia mocy dawki otrzymanej z promieni gamma lub rentgenowskich. Ich czujniki to wewnętrzne komory jonizacyjne wypełnione gazem. Ponadto dostępne są liczniki scyntylacyjne i gazowo-wyładowcze. Urządzenia te mogą być stacjonarne lub przenośne. Ponadto dostępne są również zestawy indywidualne i domowe.
Jeżeli mówimy o najsłynniejszych przedstawicielach, to trzeba pamiętać o DP-5V - polowym dozymetrze wojskowym. To przenośne urządzenie, które umożliwia pracę zarówno z promieniowaniem beta, jak i gamma.
Ale niektóre indywidualne odmiany są również popularne. Na przykład kompleks DP-22V. Składa się z 50 indywidualnych dozymetrów oraz ładowarki do nich. Znajduje zastosowanie w zakładach produkcyjnych, w których konieczna jest interakcja ze źródłami promieniowania radioaktywnego. Wydawane są również osobom, które muszą pracować w niebezpiecznych miejscach. Jeden skrócony zestaw zawiera zwykle 5 dozymetrów, a także ładowarkę. Chociaż jeśli chodzi o instytucje obrony cywilnej i małe jednostki, można wystawić cały zestaw 50 sztuk. Zazwyczaj indywidualny dozymetr umieszcza się w kieszeni odzieży wierzchniej. Bieżąca wartość jest okresowo monitorowana.
Porównanie funkcji
Przyrządy przeznaczone do kontroli dozymetrycznej różnią się charakterystyką. To znaczy zgodnie z zakresem roboczym, wymiarami, warunkami transportu. Aby bardziej szczegółowo zrozumieć temat, porównajmy cechy dwóch różnych przedstawicieli. Pierwszym będzie wspomniany już DP-5V. Pomimo tego, że jest to model wojskowy, stał się on powszechny i popularny wśród ludności cywilnej. Na przykład kochają go tak zwani „prepperzy”. Drugim obiektem porównania jest DP-22V. Zacznijmy więc:
| Funkcja\model | 5B | 22B |
| Granice pomiaru | 0,05-200mR/h-R/h | 0-50 prześwietleń na godzinę |
| Waga | 35 gramów | 3, 2kg |
| Pełny zestaw | 5,5kg | 8, 2 kg |
| Zakres temperatury roboczej | -50…+50 ºС | -40…+50 ºС |
Jak widać, przenośny dozymetr nie zawsze jest dokładnie tym samym urządzeniem.
Wskaźniki, radiometry i radiometry
Głównym zainteresowaniem nas w artykule są dozymetry. Ale jeśli urządzenia rozpoznania radiacyjnego zostały już dotknięte, nie będzie można ich zignorować:
- Wskaźniki. To najprostszy rodzajurządzenia umożliwiające prowadzenie rozpoznania i kontroli radiacyjnej. Służą głównie do wykrywania podwyższonego poziomu promieniowania. Ich wadą jest to, że podają jedynie orientacyjne odczyty. Aby wyjaśnić wielkość promieniowania, konieczne jest zastosowanie dodatkowych środków. Ich detektorem jest licznik wyładowań gazowych. Najczęstsze opcje to IMD-21 i DP-64.
- Mierniki rentgenowskie. To są bardziej złożone urządzenia. Urządzenia te służą do pomiaru otrzymanej dawki promieniowania rentgenowskiego lub promieniowania gamma. Jako czujniki stosuje się elementy wyładowcze lub komory jonizacyjne. Wszystko zależy od rodzaju urządzenia. Mogą normalnie funkcjonować w temperaturach od 0 do +50 stopni Celsjusza. Zasilanie pozwala na pracę radiometrów do 2,5 dnia. Przykładem jest DP-3B. Umożliwia prowadzenie rozpoznania radiacyjnego na różnych pojazdach (wodnych, lądowych, powietrznych).
- Radiometry. Służą do określania wielkości zanieczyszczenia powierzchni cząstkami radioaktywnymi. Urządzenia te umożliwiają badanie promieniowania tła w wielu różnych warunkach i mediach, takich jak gaz, aerozol i ciecz. Istnieją radiometry tranzystorowe, elastyczne, miniaturowe i ultracienkie.
Te urządzenia rozpoznania radiacyjnego istnieją.
Jak z nimi pracować?
Poznanie istniejących profesjonalnych i domowych przyrządów dozymetrycznych to połowa sukcesu. Niezbędnyrównież móc je uruchomić. Aby uchwycić wysokiej jakości wskaźniki, musisz odpowiednio obsługiwać sprzęt. Należy pamiętać, że mocne potrząśnięcie lub uderzenie może niekorzystnie wpłynąć na uzyskiwane wartości. Błędy w ich pracy są również możliwe po długotrwałym narażeniu na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, niskich temperatur lub wilgoci na obudowie. Dlatego konieczne jest dbanie o czystość urządzenia. Konieczne jest szybkie oczyszczenie go z brudu i kurzu. Lepiej jest użyć do tego czystego naoliwionego materiału.
Uwaga! Po długotrwałej eksploatacji w warunkach silnego promieniowania, po pracy należy przeprowadzić dekontaminację. W tym celu przetrzyj ekran i obudowę urządzenia mokrymi wacikami.
Cechy działania i pielęgnacji
Wyłącz urządzenie między czynnościami. Nie należy również wywierać nadmiernej siły fizycznej na obracające się elementy. Konieczne jest sprawdzenie, czy w korpusie sondy jest wystarczająca ilość smaru. Również co dwa lata konieczna jest prewencyjna regulacja urządzeń. W takim przypadku nie należy zapominać o podziałce łusek. W przypadku wystąpienia poważnych awarii możliwe jest wykonanie nieplanowanej wysyłki na operację metrologiczną. Jeśli instrument jest transportowany, musi być umieszczony w szczelnej obudowie, aby zapewnić maksymalny poziom ochrony przed uderzeniami i wstrząsami. Nie zapomnij również monitorować poziomu naładowania. Sprawdzenie stanu pracy odbywa się na lampie.
Co wybrać?
Spójrzmy na to z punktu widzenia ogólnej populacji. Na co lepiej dokonać wyboru? Istnieje wiele dozymetrycznych urządzeń monitorujących populację, które pozwalają określić tło promieniowania. Przeznaczone są do wykorzystania w kampaniach, w pracy terenowej specjalistów cywilnych i po prostu dla miłośników rozrywki w stylu „postapokalipsy”. Być może takie postacie dokonają wyboru w tym duchu: tylko wojskowe urządzenie dozymetryczne!
Ale jeśli istnieje tylko obawa o potencjalnie niebezpieczny obiekt w okolicy, wtedy wystarczy coś prostszego, na przykład wskaźnik z możliwością włączenia alarmu o wzroście promieniowania tła. Możesz wybrać dozymetr promieniowania domowego, jako samodzielne urządzenie lub w komplecie z powiązanym sprzętem i innymi czujnikami, które pozwolą dokładniej ocenić stan środowiska. Ogólnie rzecz biorąc, zależy to od wyznaczonych celów, dostępnych możliwości finansowych i szeregu innych indywidualnych czynników.
Gdzie są używane?
Przede wszystkim przychodzi mi na myśl wojsko i służby ratunkowe. Urządzenia do monitorowania dozymetrycznego są w niektórych przypadkach niezwykle ważne. Zazwyczaj służą do nauczania. Ale wszystko to dzieje się w przypadku niebezpiecznej sytuacji, w której należy kontrolować skażenie radioaktywne ludzi, materiałów, sprzętu, wody i żywności. W ten sposób wykonują następujące zadania:
- Potwierdź zgodność z ustalonymi wymaganiami obowiązujących przepisów sanitarnych z pozycji higieniczno-radiologicznej, a także zidentyfikujniebezpieczeństwo.
- Oblicz bieżące i przewidywane poziomy ekspozycji dla różnych obiektów.
- Zapewnia dane wejściowe do obliczania dawki i podejmowania odpowiednich decyzji w przypadku przypadkowego narażenia. Potwierdź również jakość i skuteczność istniejącej ochrony radiologicznej ludzi.
Czy to wszystko?
Nie, otrzymane dane są również wykorzystywane do:
- Poprawa stosowanych oraz rozwój nowych technologii.
- Dostarczanie informacji opinii publicznej w celu zrozumienia charakteru i zakresu narażenia.
- Nadzór epidemiologiczny osób dotkniętych chorobą.
Kilka słów o jonizacji i klasyfikacji urządzeń
Jak faktycznie wykrywane jest promieniowanie radioaktywne? Jaka jest zasada działania rozważanych urządzeń? Ich funkcjonalność opiera się na zdolności promieniowania do jonizacji substancji ośrodka, przez którą się rozprzestrzenia. Prowadzi to do zmian chemicznych i fizycznych w substancji. Wszystko to jest zidentyfikowane i naprawione. Jakie są te zmiany? Do najczęstszych należą:
- Zmiana przewodności elektrycznej (ciał stałych, cieczy, gazów).
- Luminescencja (poświata) poszczególnych substancji.
- Zmiana koloru, koloru, oporności elektrycznej i przezroczystości niektórych roztworów chemicznych.
- Ekspozycja filmu.
Zgodnie ze schematem weryfikacji, w zależności od celu metodologicznego, dozymetrypodzielone na działające i wzorowe. Te pierwsze służą do rejestracji i badania promieniowania jonizującego. Te ostatnie są niezbędne do sprawdzenia dokładności pracujących urządzeń. Również urządzenia można podzielić na grupy w zależności od rodzaju efektu interakcji. Na przykład: scyntylacja, fotograficzna, jonizacja. Istnieją również urządzenia stacjonarne, przenośne i ubieralne. Mogą być zasilane samodzielnie, podłączone do sieci lub w ogóle nie wymagają energii.
Możesz również dotknąć kwestii związanych z oznaczeniem. Na detektorach można znaleźć do trzech numerów. Pierwsza wskazuje rodzaj urządzenia, druga wskazuje wykryte promieniowanie, a trzecia zakres.
Wniosek
Należy zauważyć, że urządzenia do kontroli dozymetrycznej nie są tak skomplikowaną rzeczą, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Ale aby dowiedzieć się, jak działa dane urządzenie, nadal konieczne jest obciążenie mózgu. Aby to zrobić, z reguły wystarczy przeczytać instrukcje dołączone do urządzenia. Jeśli nie jest zrozumiany, należy go ponownie przeczytać. Nie pomogło? Następnie musisz zwrócić się do doświadczonych osób, aby wyjaśnić, jak działa dane urządzenie.
